Việt Nam đã trải qua nhiều lần sáp nhập, chia tách tỉnh thành để phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội. Dưới đây là một số cột mốc quan trọng trong quá trình này:
Giai đoạn trước năm 1975 (trước khi đất nước thống nhất)
Miền Bắc từ năm 1954 đến 1975 được chia thành nhiều tỉnh nhỏ để thuận lợi cho quản lý.
Miền Nam dưới chế độ Việt Nam Cộng hòa cũng có sự điều chỉnh về địa giới hành chính.
Giai đoạn 1975 - 1991: Sáp nhập tỉnh để tinh gọn bộ máy
Sau khi thống nhất đất nước, Nhà nước tiến hành sáp nhập nhiều tỉnh để tinh giản bộ máy hành chính. Một số thay đổi đáng chú ý:
1976: Cả nước chia thành 38 tỉnh, 3 thành phố trực thuộc Trung ương (Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng).
1978 - 1982: Một số tỉnh tiếp tục được điều chỉnh, như Vĩnh Phú (Vĩnh Yên + Phú Thọ), Hà Sơn Bình (Hà Tây + Hòa Bình), Nghĩa Bình (Quảng Ngãi + Bình Định), Bình Trị Thiên (Quảng Bình + Quảng Trị + Thừa Thiên).
1989 - 1991: Xu hướng chia lại các tỉnh để phù hợp với phát triển kinh tế, dân cư đông đúc. Ví dụ:
1989: Tách Bình Trị Thiên thành Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế.
1991: Chia lại Hà Sơn Bình, Nghĩa Bình, Phú Khánh, Hoàng Liên Sơn, Gia Lai - Kon Tum.
Giai đoạn 1991 - 2008: Tiếp tục chia tách để phát triển địa phương
1997: Tách thêm một số tỉnh, nâng tổng số lên 61 tỉnh thành:
Chia Bắc Thái thành Bắc Kạn và Thái Nguyên.
Chia Hà Bắc thành Bắc Giang và Bắc Ninh.
Chia Nam Hà thành Nam Định và Hà Nam.
Chia Thanh Hải thành Phú Thọ và Vĩnh Phúc.
2004: Chia Đắk Lắk thành Đắk Lắk và Đắk Nông.
2008: Hà Tây sáp nhập vào Hà Nội, mở rộng thủ đô với diện tích gần 3.345 km².
Sau 2008 đến nay: tập trung phát triển đô thị
>>XEM THÊM: Việt Nam đã chính thức có thêm 1 thành phố trực thuộc TW và 2 thành phố trực thuộc tỉnh từ ngày 1/1/2025
Tính đến 2025, Việt Nam vẫn duy trì 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh bao gồm 57 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc TW
Đề xuất sáp nhập tỉnh thành để tinh gọn bộ máy hành chính
Ngày 14/2/2025, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Kết luận số 126-KL/TW, trong đó Bộ Chính trị và Ban Bí thư đề ra các nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trong năm 2025. Một trong những nội dung quan trọng là nghiên cứu định hướng sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh và bỏ cấp hành chính trung gian (cấp huyện). Đảng ủy Chính phủ được giao chủ trì, phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương, Đảng ủy Quốc hội và các cấp ủy, tổ chức đảng liên quan để thực hiện nhiệm vụ này, với báo cáo dự kiến trình Bộ Chính trị trong quý III năm 2025.
Việc sắp xếp này nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội hiện nay. Quá trình thực hiện sẽ được nghiên cứu kỹ lưỡng, đảm bảo phù hợp với thực tiễn và nhận được sự đồng thuận của nhân dân. Các thông tin chi tiết sẽ được cập nhật sau khi có quyết định chính thức từ các cơ quan chức năng.
Nghị quyết số 1211/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị quyết 27/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ tiêu chuẩn của tỉnh. Trong đó:
- Tỉnh miền núi, vùng cao có tiêu chuẩn về dân số từ 900.000 người trở lên và diện tích tự nhiên từ 8.000km2 trở lên.
- Các tỉnh còn lại có tiêu chuẩn về dân số từ 1,4 triệu người trở lên và diện tích tự nhiên từ 5.000km2 trở lên.
- Số đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc tỉnh, theo nghị quyết, phải từ 9 đơn vị trở lên, trong đó có ít nhất một thành phố hoặc một thị xã.
Năm 2019, Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) công bố kết quả tổng điều tra dân số cho thấy, 10 tỉnh có dân số ít nhất hiện nay (dao động từ 314.000 đến 733.000 người) gồm Bắc Kạn, Lai Châu, Cao Bằng, Kon Tum, Ninh Thuận, Điện Biên, Đắk Nông, Quảng Trị, Lào Cai, Hậu Giang.
10 tỉnh, thành phố có diện tích tự nhiên nhỏ, không đạt chuẩn gồm: Tỉnh Bắc Ninh 822,7km2; tỉnh Hà Nam 860,5km2; tỉnh Hưng Yên 926km2; tỉnh Vĩnh Phúc 1.238,6km2; TP Đà Nẵng 1.285,4km2; tỉnh Ninh Bình 1.378,1km2; TP Cần Thơ 1.409km2; tỉnh Vĩnh Long 1.475km2; tỉnh Thái Bình 1.570,5km2; tỉnh Nam Định 1.652km2.
Vì thế, khi Bộ Nội vụ được giao chủ trì xây dựng nghị quyết về tiêu chuẩn đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính, 20 địa phương nêu trên đã được đưa vào "tầm ngắm" có thể bị sáp nhập do không đạt tiêu chuẩn về dân số và diện tích.
Việc sáp nhập và điều chỉnh đơn vị hành chính là một quá trình phức tạp, đòi hỏi nghiên cứu kỹ lưỡng và sự đồng thuận từ nhiều phía. Các thay đổi nếu có sẽ được thực hiện theo lộ trình.
Hãy follow Nhà Ở Ngay để cập nhật tin tức mới nhất!
